بسم الله الرحمن الرحیم

 

 

در تمدید مهلت ها که نیازبه مقاله نویسی است

چگونه از پايان نامه مقاله استخراج كنيم؟

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تهيه وتنظيم مقاله علمي از پايان نامه

تدوين مقاله علمي  از جنبه هاي مختلفي  حايز اهميت  است چرا كه محققان علاوه بر بهره مندي  از آثار  حقوقي ،  تا اداري و …، مي توانند به ارتقاي  منزلت  اجتماعي واشتهارعلمي  دست پيدا كنند.

 در يك طبقه بندي كلي مي توان مقالات را به دو دسته  تقسيم  نمو د:

1-    مقالات علمي – پژوهشي

2-     مقالات علمي – ترويجي

 

مقالات علمي – پژوهشي

 اين دسته ا زمقالات علي القاعده ، بايد از يك پروژه تحقيقاتي حاصل شده باشند و به توليد علمي حتي به ميزان كم منجر شوند ،  لذا شاهد نوعي نو آوري  علمي دراين گونه مقالات هستيم چنين  مقالاتي داراي هيئت  تحريريه هستند  و توسط  صاحبنظران مورد قضاوت و داوري قرار مي گيرند وپس از پذيرش، در مجله هاي معتبر علمي – پژوهشي  داخل يا خارج از كشور  منتشر مي شوند . دركشور ما ،  اعطاي  ارزش ودرجه علمي – پژوهشي  به اين مقالات توسط  كميسيون  بررسي  نشريات علمي كشور  در وزارت علوم ،  تحقيقات وفناوري  یا کمیسیون اعطای مجوز نشریات حوزه علمیه صورت  مي پذيرد   معتبر ترين مجله  هاي علمي جهان  به وسيله  موسسه اطلاعات  علمي  ISI نمايه مي شوند  كه در سايت.com  WWW.isinet قابل  مشاهده اند .

 نكته قابل توجه در ارتباط  با اين دسته از مقالات اين است كه، مجلات علمي – پژوهشي  به هيچ وجه مقاله ترجمه  را چاپ ومنتشر  نمي كند،  در حاليكه  در مجلات علمي – ترويجي  ترجمه  مقالات همه پذيرفته مي شود .

مقالات علمي – ترويجي 

اين مقالات بر پايه تركيب ،  تلفيق  وجابه جايي دانش موجود تهيه مي شوند و به روشن شدن مطالب كمك وافري مي نمايند اما ارزش  واعتبار علمي  اين دسته ا زمقالات  در مقايسه با مقالات علمي – پژوهشي  درسطح  پايين تري قرار دارد اين دسته از مقالات در گروههايي كه به آن ها اشاره مي شود قابل  مشاهده وبررسي  هستند .

1-    مقالات  مروري 

2-    مقالات تدويني

در اين مقالات محقق  با استفاده از كارهاي انجام گرفته در گذشته با يك هدف  معين مقاله جديد را تنظيم مي كند .

3-    مقالات ترجمه اي

 همانگونه   كه اشاره شد مقالات ترجمه اي در مجلات علمي – ترويجي  مورد استفاده   قرار مي گيرد.

4-    مقالات تحليلي 

در اين دسته تجزيه و تحليل  ونقادي به گونه اي هدفمند  صورت  مي پذيرد. 

 از بين گروههايي كه در بالا به آن ها اشاره شد ، مقالاتي كه جنبه  تحليلي  دارند از وزن و اهميت  بيشتري  برخوردارند.

 ساختار مقاله علمي :

 

اجزاء‌یك مقاله علمی:

1- عنوان مقاله و نام مؤلف یا مؤلفان

2- چكیده

3- كلید واژه

4- مقدمه

5- بدنه یا متن

6- نتیجه

7- منابع و مأخذ

  8. پیوستها و ضمايم

توضیح تفصیلی این اجزاء به شرح ذیل است:

1. عنوان ونام نویسنده یا نویسندگان : پختگی عنوان، حاكی از توان علمی نویسنده است و عنوان نامناسب ارزش مقاله را كم می‌كند. این عنوان ناظر به مسأله تحقیق و پرسش اصلی است. همچنین پوشش‌دهنده‌ی واژگان كلیدی است. پس باید گویا و رسا باشد، در عین حال اختصار،‌ یك امتیاز است و كلمات باید بین سه تا هشت كلمه باشد. عنوان نباید اعم یا اخص از محتوای مقاله یا انتخابی از روی تعصب باشد. زمان انتخاب عنوان می‌تواند در ابتدا و یا پس از تكمیل مقاله باشد و در صورت تمایل می‌توان آن را در انتها تعویض کرد. از عناوین كلیشه‌ای باید پرهیز شود و در مقالات علمی، ‌عنوان باید علمی و بدور از صنایع ادبی و دور از ابهام باشد. عنوان مقاله بايد كوتاه ، فاقد ابهام ورسانده مطلب باشد.

همچنین نام نويسندگان ، زمان ومكان تهيه و مقاله ، نام دانشگاه يا موسسه مربوط  ،  عنوان ورتبه  نويسندگان ، آدرس مقالات بايد الکترونیکی یا پستی وهمچنین نام سازمان يا بنيادي كه در تامين مالي طرح مشاركت كرده اند اشاره كرد

2. چكیده مقاله: تهیه چکیده یک کار فنی و هنرمندانه است که باید برای هر مقاله علمی انجام گیرد. چکیده، خلاصه جامعی از محتوای یك گزارش پژوهشی است كه هدف‌ها، پرسش‌ها، روش‌ها و یافته‌های پژوهش را به اختصار در بردارد و آیینه پژوهش است و مخاطب را تحریص و تشویق به خواندن می‌كند. در چكیده باید با استفاده از كلمات متن،‌ عصاره مقاله در 150 تا 200 كلمه آورده شود.

 اجزای چكیده شامل بیان مسأله، دلایل نگارش و بیان مشكلی است كه در مقاله مورد توجه قرار گرفته و نظرهای مختلف پیرامون آن بررسی شده و ادله و شواهد كافی در همان راستا بررسی و نتایج علمی بدست آمده را باز می‌نماید و باید از زبان خود پژوهشگر (ونه نقل‌قول) به صورت فعل ماضی آورده شود. در چكیده بهتر است كلمات كلیدی هم بیاید. چكیده غیر از فهرست یا مقدمه است و جزئی از محتوای مقاله و اجمالی از مطالب تفصیلی آن است و از طریق مطالعه فهرست مطالب، مقدمه و نتایج نوشته می‌شود. در چكیده لازم نیست به منابع و مآخذ، ارجاعی انجام شود و از بیان خطابی، مثال و توضیح مفاهیم پرهیز می‌شود، برای مهارت افزایی در این رابطه، بهتر است چكیده مقالات مهم مطالعه و مرور شود تا الگویی فرا راه محققان باشد. چكیده در حقیقت، بخشی جامع و مستقل از اصل گزارش است، پس نباید پیش از گزارش پژوهش تهیه شود.

 

آسیب‌های چكیده‌نویسی:

1)  تبدیل چكیده به فهرست: چكیده هرگز مروری بر مباحث اثر تحقیقی و رساله نیست. بنابراین نباید آن را با گزارش فهرست اثر اشتباه گرفت.

2)  تبدیل چكیده به طرح مسئله: برخی از افراد، در چكیده به شرح و تفصیل موضوع پایان‌نامه، مسائل آن و ضرورت بحث از مسئله می‌پردازند، كه نادرست است. البته بیان اجمالی مسئله نیز از مباحث چكیده است، اما سهم آن متناسب با سهم حجم چكیده است، نه اینكه اهم مطالب چكیده بر محور بیان مسئله بنا شده باشد.

3)  ارجاع به مآخذ: پرداختن به معرفی منابع و مآخذ در چكیده نیز، نادرست است.

4) بیان خطابی: ادبیات چكیده باید همانند ادبیات رساله یا مقاله باشد. در واقع، استفاده از بیان شعارگونه و عبارت‌پردازی خطابی در شأن رساله و مقاله علمی نیست.

 

یادآوری: شایسته است، با دقت و تأمل كافی نسبت به تهیه‌ی چكیده‌ی اثر اقدام نمایند و توجه داشته باشند كه این چكیده می‌تواند نمایی از كار اصلی آنان باشد و امكان معرفی درست آثار آنان را در سایت‌ها و مراكز مختلف علمی ـ پژوهشی فراهم آورد، از این رو كمال جدیت و دقت را در چكیده‌نویسی به عمل آورند.

 

3. كلید واژه: كلماتی است برآمده از متن و مرتبط با موضوع اصلی مقاله كه خواننده با مطالعه آنها، به محتوای اصلی پژوهش پی می‌برد. در حقیقت، كلیدواژه‌ها، در حكم موضوعات جزئی مقاله هستند و اندكی پس از چكیده می‌آیند. واژگان كلیدی به خواننده كمك می‌كند تا پس از خواندن چكیده و آشنایی اجمالی با روند تحقیق، بفهمد چه مفاهیم و موضوعاتی در این مقاله مورد توجه قرار گرفته است.

كلید وا‍ژه در مقاله نقش «نمایه» و در كتاب‌ها و پایان‌نامه‌ها نقش «فهرست» را دارند، این وا‍ژگان، نمای كلی مقاله را در ذهن تداعی می­كند، میانگین وا‍‍ژه‌های كلیدی یك مقاله، پنج تا هفت، كلمه است. (سرمد، 1379، ص 321). انتخاب درست كلیدواژه‌ها به نمایه‌سازی استاندارد مقاله در پایگاه‌های الكترونیكی علمی ـ پژوهشی كمك می‌كند و دسترسی مخاطبان را به مقاله تسهیل می‌نماید. كلیدواژه‌های اصلی باید با عنوان و مسأله تحقیق و در حد امكان با سرفصل‌ها تناسب داشته باشد.

 

4. مقدمه: یكی از بخش‌های مهم مقاله علمی است که روزنه‌ای برای ورود خواننده به دنیای مقاله و در حكم نقشه راه است. وظایف اصلی مقدمه، روشن ساختن موضوع، مشخص نمودن هدف و بدست دادن طرح و نقشه ارایه مطالب برای خواندن كل مقاله است.

معمولاً داوران و ارزیابان برای شناخت قوت علمی مقاله، تنها به مقدمه و نتیجه آن نظر می‌كنند بنابراین باید آن را دقیق و مناسب متن مقاله بنویسیم. هدف اصلی یك مقدمه حرفه‌ای، پاسخ به پرسش‌هایی چون، این تحقیق چه اهمیتی دارد؟ چه كسانی از آن بهره‌مند می‌شوند؟ چه نیازی به حل این مسأله داریم؟ و چه انگیزه‌ای باعث شد تا این مقاله نوشته شود؟ در مقدمه مقاله، مسئله تحقیق و ضرورت انجام آن و اهداف آن از نظر بنیادی و كاربردی به صورت مختصر بیان می‌شود. و از ذكر جزئیات پرهیز می‌شود.

 

در مجموع یك مقدمه خوب شامل: توضیح درباره پیشینه تحقیق، ضرورت‌ها، روش، ساختار، منطق حاكم بر فصول است و اینكه چرا این تحقیق ادامه منطقی گزارش‌های پیشین است. مقدمه نباید مفصل و طولانی باشد. بهتر است حداكثر دو صفحه یا یك ششم كل مقاله باشد. سیر نگارش مقدمه از مطالب عام به خاص است، از جنبه‌های كلی شروع می‌شود و رفته‌رفته به بخش‌های تخصصی‌تر می‌پردازد. محقق باید پرسش‌های پژوهش خود را به صورت استفهامی بیان كرده و به تعریف متغیرهای تحقیق به صورت عملیاتی بپردازد. (هومن، 1378، ص 87).

5. بدنه یا متن مقاله: بدنه، قسمت اصلی و یا متن مقاله است كه در آن به سئوالات تحقیق به طور تفصیلی پاسخ می‌دهد. پس تا زمانی كه محقق مسأله خود را حل نكرده و یا به آن نزدیك نشده نباید اقدام به نگارش كند، عبارات بدنه باید مستند به منابع معتبر و مستدل به برهان باشد و از آوردن عباراتی كه در درستی آنها شك دارد، پرهیز نماید.

 

تعیین محورهای داخلی در بدنه مقاله، ارتباط و انسجام منطقی بین قسمت‌های مختلف را تقویت می‌نماید در تعیین عناوین داخلی مقاله می‌توان از سئوالات فرعی كمك گرفت و هر كدام از عنوان‌های داخلی می‌تواند پاسخ به یك سئوال فرعی باشد. در صورت نیاز می‌توان عنوان‌های داخلی را به موضوعات عناوین جزئی‌تر تبدیل كرد و به سئوالات ریزتر و ساده‌تر كه پاسخ آنها، تنها به چند پاراگراف نیاز دارد، رسید. حجم مقاله نیز به نوع مجله و سفارش‌دهنده آن، بستگی دارد امّا بهترین مقاله، نوشتاری است كه با كمترین كلمات، بیشترین محتوای علمی را تولید و به حل مسأله‌ای بیانجامد. جمله‌های ساده، گویا و صحیح از ضروریات یك متن علمی است. اگر جملاتی از متن مقاله به لحاظ دستوری یا علمی استوار نباشد تأثیر ناخوشایندی بر مخاطب و اعتماد او گذارده و كل مقاله را زیر سوال می‌برد. پس تنها مهارت در جمله‌سازی و عبارت‌پردازی برای تولید یك مقاله علمی كافی نیست بلكه باید چینش صحیح جملات و تركیب درست آنها را آموخت، گام نخست در این میسر، نگارش پاراگرف‌های استاندارد است.

 

 پاراگراف، بخش كوتاهی از یك متن است كه درباره یك موضوع جزئی سخن می‌گوید. هر پاراگراف با یك جمله اصلی شروع می‌شود و همان جمله باید حاوی ایده‌ی اصلی پاراگراف باشد. در ادامه، جملات توضیحی خواهند آمد كه هر كدام ادامه منطقی جمله قبل است. همچنین هر پاراگراف باید از استقلال نسبی برخوردار و مانند یك یادداشت كوچك باشد. شمار كلمات هر پاراگراف، زیر 150 كلمه است. هر بند (پاراگراف) نباید طولانی و ملال‌آور باشد. در ابتدای هر بند از حروف «واو« یا «كه» كه حروف ربطند و نشان می‌دهد بند مستقلی نیست استفاده نمی‌شود.

 

افزون بر استدلال و تأملات محقق، لازم است هر مقاله‌ای با مجموعه‌ای از آثار مرتبط با موضوع خود، در ارتباط باشد از این‌رو سعی می‌شود با نقل و قول مستقیم یا غیرمستقیم (بازنویسی، تلخیص) این ترابط علمی برقرار شده و از منابع معتبر دست اول استفاده شود. البته ارجاعات محقق نباید به قدری زیاد باشد كه تحلیل نگارنده را كم‌رنگ نماید. ناگفته نماند كه اشاره به نظریات رقیب در حل مسأله، نقد مستند و مستدل آنها با بیان نظریه برگزیده و دفاع از آن، عمده‌ترین مباحث بدنه یك مقاله است. بنابراین باید از هرگونه بحث مفصل در تحلیل پیش‌فرض‌ها، مبانی و مباحث مقدماتی پرهیز شود و در صورت نیاز به یك مطلب فرعی، آن را در پاورقی ذكر كند. توجه داشته باشیم كه در ارزیابی مقالات، معمولاً به اعتبار علمی منابع و كفایت ادله و صحت نتایج آن توجه می‌شود.

 

6. نتیجه:

عمده ترين قسمت  مقاله بعد از بدنه ،مباحث  مربوط به نتيجه گيري  ،‌جمع بندي  يا ملاحظات پاياني است .در این قسمت توصیف مختصر و مفیدی از آنچه بدست آمده ارایه می‌شود. در حقیقت باید مشخص شود كه مقاله به روشن شدن مسئله چه كمكی كرده است، بنابراین دستاوردها و حاصل پژوهش، بدون بیان ادله و شواهد در بخش پایانی بیان می‌شود. نتیجه برخلاف چكیده متضمن تعریف و بیان مسأله، ضرورت تحقیق، ذكر ادله و دیدگاه‌های رقیب نیست. نتیجه نشان می‌دهد كه مقاله حاضر چه نوآورری‌هایی داشته و چه مشكلی را حل نموده است (بر حسب اهمیت آنها، روش متداول بیان نتایج آن است كه ابتدا مهم‌ترین و سپس یافته‌های كم‌اهمیت‌تر ارائه می‌شود (همان، 1378، ص 90).

 

توجه داشته باشیم كه مقاله،‌ گزارش مستند و مستدل از تحقیق است اما نتیجه مقاله، گزارش نتایج تحقیق بدون ذكر استدلال، استناد و ارجاع است. نتیجه مقاله در حقیقت، پاسخ به سئوالاتی است كه از ابتدا طرح شده و این نتایج، یافته‌های مستدل و مستند در متن مقاله است، بنابراین از هر گونه عبارت‌پردازی و ادعای به اثبات نرسیده، باید شدیداً خودداری نمود. نتایج معمولاً مبتنی بر ترتیب منطقی پرسش‌ها یا فرضیه‌ها و نیز وابسته به تایید یا رد فرضیه‌هاست و ترتیب بیان نتایج نیز بر حسب ترتیب تنظیم سؤال‌ها و فرضیه‌های آنها است. (كیف، 1375، ص 30).

7. منابع و مأخذ: 

در اين بخش  فهرست  منابع  وماخذ  ذكر مي شوند .اعتبار علمی مقاله به مستند و مستدل بودن آن است، ارائه فهرست كاملی از مراجع مقاله با رعایت اصل امانت‌داری و اخلاق پژوهشی مورد انتظار است. البته سبك‌های استناددهی در كتاب‌ها و مقالات متنوع است. معمولاً «راهنمای نویسندگان» در مجله یا جشنواره علمی در عمل به چگونگی ارجاعات پیروی می‌شود. اما «ارجاع در پایان مقاله»، «ارجاع در پاورقی» و «ارجاع در متن»، سه شیوه‌ی عمده استناد است كه شیوه اخیر (ارجاع درون متن) به علت سهولت، سرعت، ایجاد تمركز ذهنی برای خواننده و رواج جهانی آن، بر دو شیوه قبلی برتری دارد. در این روش نام صاحب اثر، ‌تاریخ انتشار و شماره جلد و صفحه را می‌آورند. مانند : (مطهری، 1382، ج 3، ص 150) امّا نام اثر نمی‌آید.

 درباره مشخصات كتاب‌شناختی منابع تحقیق (كتاب‌نامه) كه در پایان مقاله می‌آید،‌ هماهنگ‌ترین روش، همسویی با روش ارجاع‌نویسی در بدنه‌ی اصلی مقاله است كه در پی می‌آید. البته همانگونه که پیش‌تر اشاره شد نباید در ارجاعات و نقل‌قول‌ها افراط كرد، در آن صورت مقاله به مجموعه یادداشت‌ها و تحلیل‌های دیگران تبدیل شده و از ارزش علمی آن كاسته می‌شود. همچنین در چگونگی ارجاعات باید مطابق سلیقه و درخواست محلی که برای آنها مقاله تهیه می‌شود، عمل نمود. ارجاعات پاورقی و منابع به روش زیر انجام می‌گیرد:

 

الف) زیرنویس (پاروقی) توصیفی

توضیحات اضافی یا اصطلاحی كه نمی‌توان برای حفظ انسجام متن آن را درون متن آورد، می‌تواند زیر صفحه با مشخص كردن شماره بیاید. توضیحات باید حتی‌الامكان خلاصه باشد. ترجمه آیات و روایات در متن فارسی بیاید و در صورت نیاز می‌توان متن عربی را در پاورقی آورد. كلمه‌های بیگانه در داخل متن حتماً باید به فارسی نوشته شود و در صورت لزوم معادل خارجی آنها در پاورقی بیاید. اینها در مورد اصطلاحات تخصصی یا نام اشخاص است. در موارد ضروری كه باید کلمه خارجی در متن بیاید باید در كنار صورت فارسی و داخل پرانتز نوشته شود (غلامحسین‌زاده، 1372، ص 17). توجه كنیم درهر متن یكبار معادل انگلیسی آوردن آن وا‍ژه كفایت می‌كند.

 

ب) ارجاع در منابع

محقق باید در پایان مقاله، فهرستی از منابع و مآخذی كه در متن به آنها استناد كرده است را به ترتیب حروف الفبای نام خانوادگی بیاورد. تنها منابعی می‌آید كه در متن از آنها استفاده شده است. در ذكر منبع حداقل پنج دسته اطلاعات، ضروری به نظر می‌رسد: 1- نام خانوادگی و نام مؤلف یا مؤلفان 2- تاریخ انتشار اثر 3- عنوان اثر 4- نام شهر 5- نام ناشر. (البته اگر كتاب تجدید چاپ شده باشد، شماره چاپ آن هم می‌آید) جداسازی این اطلاعات با نقطه و جداسازی اجزای مختلف هر یك با ویرگول (،) است مانند:

 

الف) در تك مؤلف

جوادی، آملی،‌ عبدالله (1372). هدایت در قرآن (چاپ سوم). تهران: مركز نشر فرهنگی رجاء.

 

ب) در ارجاع منابع از دو مؤلف یا بیشتر به شكل زیر می‌آید

سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ حجازی، زهره (1379). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری (چاپ سوم). تهران:‌ نشر آگاه

 

ج) آثار دارای مترجم به شكل زیر می‌آید

صدرالدین شیرازی، محمد (1375). شواهد الربوبیه، ترجمه جواد مصلح. چاپ دوم. تهران:‌ انتشارات سروش

 

د)آثار با عنوان سازمان‌ها و نهادها

مركز اسناد و مدارك علمی. وزارت آموزش و پرورش (1362). وا‍ژه‌نامه فارسی – انگلیسی. تهران: نشر مؤلف

 

ه)آثار به جای مؤلف ویراستار یا چند نفر گردآوردنده یا مجموعه مقالات به شكل زیر:

شفیع‌آبادی، عبدالله (گردآورنده) (1374). مجموعه مقالات جنگ روانی. تهران:‌ انتشارات سمت.

 

شیوه ارجاع منابع

در جهت امانت‌داری اندیشه‌های دیگران و برای اطلاع‌رسانی بیشتر خواننده برای مراجعه به متون و منابع اصلی باید ارجاعات آورده شود. بنابراین هرگاه در متن مقاله، مطلبی از یك كتاب یا مجله یا … به صورت مستقیم یا غیر مستقیم نقل شود باید پس از بیان مطلب آن را مستند ساخت. این مستندسازی شیوه‌های مختلف دارد.

 

الف: شیوه ارجاع در متن

در استناد نام مؤلف و صاحب اثر بدون القاب: آقا، خانم، استاد، دكتر، پروفسور، حجت‌الاسلام، آیت‌الله و امثال آن آورده می‌شود مگر در جایی كه لقب جزو نام مشخص شده باشد مانند خواجه نصیرالدین طوسی، آخوند خراسانی، امام خمینی، علامه طباطبایی (دهنوی، 1377، ص 27).

 

1- اثر با یك مؤلف: پس از آوردن متن، داخل پرانتز: نام خانوادگی،‌تاریخ انتشار، شماره صفحه به ترتیب می‌آید و پس از آن نقطه می­گذاریم مانند (ابطحی، 1382، ص 27).

 

2- اثر با بیش از یك مؤلف باشد، نام خانوادگی آنان به ترتیب به همراه سال انتشار و شماره صفحه می‌آید مانند (سرمد، بازرگان، حجازی، 1379، ص 50) و اگر بیش از سه مؤلف بود: نام خانوادگی اولین مؤلف و به دنبال آن عبارت «و همكاران» یا «و دیگران» سپس سال انتشار و شماره صفحه می‌آید مانند (نوربخش و دیگران، 1366، ص 75).

 

 

3- اثر با نام سازمان‌ها و نهادها:

به جای نام مؤلف، نام سازمان می‌آید مانند (فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، 1382، ص 34).

 

4-      دو یا چند اثر یك مؤلف:

همه آنها داخل پرانتز به ترتیب تاریخ نشر می‌آید مانند (والاس، 1980، ص 15؛ 1988، ص 27؛ 1990، ص 5). و اگر چند اثر یك مؤلف در یك سال منتشر شده باشد آثار مختلف او با حروف الفبا از هم متمایز می­گردند مانند (احمدی، 1365 الف، ص 22؛ 1365 ب، ص 16).

 

5- استناد آیات و روایات

ابتدا نام سوره و سپس شماره آیه ذكر می‌شود، مانند: (بقره، 39). در خصوص نهج‌البلاغه نام كتاب و شماره خطبه یا نامه (نهج‌البلاغه، خطبه 33) و روایات غیر نهج‌البلاغه، نام گردآورنده روایات، تاریخ نشر، شماره جلد و صفحه مانند (مجلسی، 1403، ج 56، ص 198).

 

ب) ارجاع‌دهی مقالات

ابتدا نام مؤلف یا مؤلفان، سپس تاریخ انتشار، بعد عنوان مقاله، به دنبال آن نام مجله و شماره آن ذكر می‌شود آنگاه شماره صفحات آن مقاله در آن مجله با حروف مخفف صص در فارسی وPPدر انگلیسی، مانند حداد عادل، غلامعلی (1375)، انسان عینی، فصلنامه حوزه و دانشگاه، ش 9، صص 41-35.

 

ج) ارجاع پایان‌نامه و رساله

پس از ذكر عنوان باید ذكر شود كه آن منبع پایان‌نامه كارشناسی ارشد یا رساله دكتری و به صورت چاپ نشده است، سپس نام دانشگاه به شكل زیر:

ایزدپناه، عباس (1371)، مبانی معرفتی مشاء و اهل عرفان، پایان‌نامه كارشناسی ارشد، چاپ نشده. دانشگاه قم.

د) ارجاع به یك روزنامه

همانند ارجاع مقاله در مجله است مانند:

محمودی، اكبر (1375، 21 مهر) موانع توسعه در ایران، روزنامه كیهان، ص 6.

ه) ارجاع به فرهنگ‌نامه و دایرةالمعارف

در ارجاع نام سرپرست و بقیه موارد مثل كتاب عمل می‌شود مانند:

بجنوردی، سید كاظم و همكاران (1377)، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (چاپ دوم)، تهران؛ مركز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی

 

و) ارجاع به كنفرانس‌ها، سمینارها و گزارش‌ها

·        مطلبی از دایره المعارف در شبكه وب

 

Seven years war. Britannica online.vers.92.2.apr.1998.

 

Encyclopaedia Britannica. 02 nov 2030http://www.eb.om;180/.

 

ارائه گزارش از همایش و سمینارها باید به شكل زیر باشد (سلطانی، 1363، ص 19).

همایش بین‌المللی نقش دین در بهداشت و روان (1380)، چكیده مقالات اولین همایش بین‌المللی نقش دین در بهداشت روان،‌ تهران: دانشگاه علوم پزشكی ایران.

 

ز) نقل از منابع الكرونیكی (اینترنت)

امروز نقل از منابع اینترنتی یكی از منابع ارجاعی است كه در ذكر آن اطلاعات ضروری به ترتیب زیر بیان می‌شود (ترابیان، 1987، ترجمه قنبری، 1380).

بارلو،‌جان پی (1996)، درخت یوشع می‌لرزد در مجله CORE(روی خط اینترنت) ج 8، ش 1، (92 نقل شده تاریخ 25 مارس 1996، قابل دسترسی در:

:Pub/Zines/c.Re-Zine file:ptp.e text.org pirectorg .g. 8corel.

 

·        ارجاع یك مقاله در مجله الكترونیكی

Miles, Adrian. Singin in the Rain: a hypertextual Reading. “Postmodern Culture 8.2(1998).02 nov 2000.

http://muse.jhu.edu/jourals/pme/voo8/8.2 miles.html

 

·        در ارجاع یك كتاب الكترونیكی در شبكه وب

Austen, Jane. Pride and prejudice.de. henry chur chyrd.

Nov 2000.http://www.pemberley.com/jahein;o/pridprej.html.

  ضمايم  8. پیوستها و

دراين قسمت  محقق مي تواند نقشه ،  آمار ،  تصوير ،  نمودار و هر آنچه  را كه بر غناي مطلب مي افزايد و به درك مطالب  ارايه شده كمك  مي نمايد را ضميمه  مقاله كند .

 

ملاحظات مربوط  به تدوين  مقاله علمي

1-    نويسنده بايد از پرداختن به حاشيه ها خودداري نمايد يعني موضوعات فرعي وغير ضروري  را بيان نكند.

2-     از تكرار  غير ضروري  مطالب  مقاله خود داري كند.

3-     از منابع وماخذ  به روش  مورد نظر  مجله استفاه كند.

در فهرست  منابع وماخذ توجه به چند نكته ضروري است :

 بايد اطلاعاتي در خصوص  نويسنده ، مقاله ، ناشر،  محل نشر و… وجود  داشته باشد  اين امر در دو شكل صورت مي پذيرد.

 APA: اين فرم   بيشتر در ايران رايج است كه در آن سال انجام تحقيق بعداز نام ،نام خانوادگي و نام در پرانتز قرار مي گيرد .

 MLA:دراين  سيستم  سال  چاپ  اثر  در قسمت  آخر  وبدون  پرانتز  قرار مي گيرد

سيستم هاي ارجاع دهي هم متفاوت  است ودر اشكال زير صو رت مي پذيرد  :

-ارجاع دهي به متن

-زير نويس

زير نويس ها مي توانند  داراي شماره مسلسل باشند يا از آن استفاده نشود .

4-    مقاله  علمي  از لحاظ  آداب  نگارش  بايد بدون غلط  باشد .

5-  بايد  بين مطالب ،  عنوان اصلي وفرعي ، چكيده،  مقدمه ومتن همواره ارتباط وانسجام وجود داشته باشد وتصاوير  ، جداول  ونمودار هاي  استفاده شده ، مرتبط  با بحث باشند ومحل  مناسب  درج آن ها مشخص گردد .

6-  در انتخاب  فونت ،  حاشيه ها ، پاراگراف  بندي ، عناوين اصلي و فرعي و… دقت لازم صورت  بگيرد و مقاله از ظاهر فيزيكي تميز وشكيل و زيبا برخوردار باشد .

کپی از سایت مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران

 

 

 

 

 

آدرس سایت های حاوی مقالات علمی و پژوهشی
نام سایت

نوع عملکرد

نحوه ارائه مطالب

www.sid.ir

جستجو و ارائه چکیده مقالات نشریات علمی - پژوهشی کشور - معرفی و ارائه مقالات نشریات ایرانی نمایه شده در ISI

خلاصه مقاله و متن کامل- رایگان

www.irac.ir

بانک مقالات معماری - نمایه نشریات و کتب منتشر شده

خلاصه مقاله و متن کامل- رایگان

www.magiran.com

بانک اطلاعات نشریات کشور

خلاصه مقاله و متن کامل- اشتراکی

www.civilica.com

بانک مقالات کنفرانسها و همایشهای تخصصی کشور

خلاصه مقاله رایگان و متن کامل اشتراکی

www.namamatn.ir

کتابخانه دیجیتال مندرجات نشریات ایران و پایان نامه های دانشگاه آزاد اسلامی

خلاصه مقاله و متن کامل- اشتراکی

www.did.ir

کتابخانه دیجیتالی در حوزه تخصصی «امور بین‌الملل و علوم سیاسی»

خلاصه مقاله رایگان و متن کامل اشتراکی

www.irexpert.ir

کتب الکترونیکی به صورت pdf در علوم مختلف

متن کامل- اشتراکی

www.irandoc.ac.ir

دستیابی به اطلاعات علمی:پایان‌نامه‌ها، طرحهای پژوهشی، همایشها، مقاله‌‌ها و گزارشهای دولتی تولیدشده در داخل کشور

خلاصه مقاله و متن کامل- رایگان و اشتراکی

digital.library.upenn.edu/books

دسترسی به فهرست و متن کامل کتب الکترونیکی با موضوعات و فرمت های گوناگون

رایگان

www.hamkelasy.com

دسترسی به فهرست و متن کامل مقالات الکترونیکی با موضوعات گوناگون

رایگان

پژوهشکده قرآن و عترت

کتب الکترنیکی در حوزه قرآن و عترت

رایگان

www.irantarjomeh.com

ارائه دهنده ترجمه‌های آماده علمی، پژوهشی و دانشگاهی و عرضه مقاله‌های جدید علمی بصورت ترجمه‌های آماده آنلاین

غیر رایگان

www.articles.ir

ارائه دهنده مقالات الکترونیکی با موضوعات گوناگون و طبقه بندی شده

متن کامل - رایگان

www.maghaleh.net

پایگاه مقالات دانشجویی ایران

متن کامل - رایگان

سایتهای مهم علمی آموزشی پژوهشی

کانال کتابخانه نواندیشان 

www.telegram.me/noandishaan_book

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰

بانکهای اطلاعاتی
www.digitallibraryplus.com

www.daneshyar.net

www.umi.com/pqdauto

www.search.ebscohost.com

www.sciencedirect.com

www.emeraldinsight.com

www.online.sagepub.com

www.springerlink.com

www.scopus.com

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
پایان نامه های داخلی و خارجی

www.irandoc.ac.ir

www.umi.com/pgdauto

www.mhrn.net

www.theses.org

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
مقالات فارسی
www.magiran.com

www.civilica.com

www.sid.ir

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
کتابخانه ملی ایران، آمریکا و انگلیس
www.nlai.ir

www.loc.gov

www.bl.uk

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
دسترسی آزاد روانشناسی و آموزش و پرورش
http://eric.ed.gov

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
اطلاعات عمومی کشورها
www.worldatlas.com

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
مقالات رایگان کتابداری و اطلاع رسانی
www.infolibrarian.com

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
آرشیو مقالات از سال ۱۹۹۸
www.findarticles.com

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
کتابخانه الکترونیک
www.digital.library.upenn.edu/books

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
رایانه و بانکهای اطلاعاتی فارس
www.srco.ir

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
دانشنامه آزاد اینترنتی
www.wikipedia.org

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
دایره المعارف بریتانیکا
www.brit

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
دانشگاه اهايو
https://etd.ohiolink.edu/ap:1:100766165341125

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
دسترسي به متن
کامل پايان نامه هاي 435 دانشگاه
از24 کشور اروپايي
http://www.dart-europe.eu/basic-search.php

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
دسترسي رايگان به بانک مقالات
دانشگاه کاليفرنيا
http://escholarship.org/

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
دسترسي رايگان به بانک مقالات
دانشگاه TENNESSEE
http://www.lib.utk.edu:90/cgi-perl/dbBro…i?help=148

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
دسترسي رايگان به 1,550,632 مقاله ي
دانشگاهي
http://www.oalib.com/

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
دسترسي به پايان نامه هاي
الکترونيکي دانشگاه ناتينگهام
http://etheses.nottingham.ac.uk/

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
دسترسي رايگان به کتاب ها و ژورنال
هاي سايت In Tech
http://www.intechopen.com/

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
دسترسي رايگان به مقالات علمي —
www.noandishaan.com

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
دانشگاه McGill
http://digitool.library.mcgill.ca/R

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
دسترسي رايگان به مقالات علمي —
مقالات 1753 ژورنال-— دانشگاه
استنفورد
http://highwire.stanford.edu/

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰
Directory of Open Access Journals
http://www.doaj.org/

〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰

دسترسي به مقالات و متون علمي
پايگاه ايالت متحده ي آمريکا
Proceeding of the National Academy
of Sciences
http://www.pnas.org/

〰〰

پایگاه اطلاع رسانی “رسول نور”
 

 پایگاه اطلاع رسانی “رسول نور"  از سوی شبکه اطلاع رسانی نور مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی راه اندازی شده است .

این پایگاه چند رسانه ای و عرضه مطالب در آن به دو صورت شکلی با (ترتیب الفبایی) و موضوعی خواهد بود.

 پایگاه رسول نور از طریق آدرسwww.rasoolnoor.com قابل دسترسی است.

کتابخانه دیجیتالی تبیان

روشهاي پژوهش و تحقيق

مقدمه

صحبت از روش‌ها در تحقيق، يکي از مباحث مهم متدولوژيک است. با توجه به متعدد و متکثر شدن دانش‌ها و شاخه شاخه شدن علوم، در طي اعصار و قرون، روش‌هاي تحقيق نيز مسير پر فراز و نشيبي طي نموده‌اند. برخي از اين روش‌ها در آغاز، دائر مدار شيوه‌هاي سنتي و اسناد و کتابخانه‌اي بوده‌اند که در طول زمان، متحول و منظور گشته‌اند و سپس روش‌هاي نوين، به ويژه در قرون پانزدهم و شانزدهم، همراه با تحولات دنياي پوزيتيويسم، پيدا شدند که مبناي کار آنها، آزمايش و تجربه بود. در علوم مختلف، با تقسيم‌بندي‌هاي مختلفي از جهت روشي روبه رو هستيم که در اين مقاله و مباحث بعدي، سعي در کالبد شکافي آنها داريم.

 

روش تحقيق چيست؟

پاي  هر علمي، روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانين هر علمي، به روش شناختي مبتني است که در آن علم به کار مي‌رود.

 

استنباط‌هاي علوم مختلف از روش تحقيق

1. روش تحقيق؛ به معناي رويکرد هستي شناسي .

2. روش تحقيق؛ به معناي مکاتب فکري و روش‌هاي تحليل طبيعت و جامعه (مانند تجربه‌گرايي، ثبات‌گرايي، ابطال‌گرايي، طبيعت‌گرايي، مکانيک‌گرايي، رفتارگرايي، تاويل‌گرايي، فهم‌گرايي و پديدارشناسي).

3. روش تحقيق؛ فرايند نظام‌مند براي يافتن پاسخ يک پرسش يا راه‌حل يک مسئله .

در اين باره بايد گفت كه روش تحقيق، مجموعه‌اي از قواعد، ابزار و راه‌هاي معتبر (قابل اطمينان) و نظام يافته، براي بررسي واقعيت‌ها، کشف مجهولات، يافتن روابط و دست‌يابي به راه‌حل مشکلات است .

 

تقسيم‌بندي روش‌هاي تحقيق:

در پژوهش با دو رويکرد زير روبه رو هستيم:

الف) رويکرد خردگرايانه

ب) رويکرد طبيعت‌گرايانه

به عبارت ديگر، انتخاب رويکرد انجام پژوهش، بر پاي  جهان‌بيني و نوع مثال فکري (پارادايمي) است که پژوهش‌گر اختيار مي‌کند. منظور از پارادايم، مجموعه‌اي از مفروضه‌ها، مفاهيم يا گزاره‌هاست که از نظر منطقي، به طور انعطاف‌پذيري به هم مرتبط بوده، جهت فکري و پژوهشي را هدايت مي‌کند. پارادايم خردگرايانه، با ديدگاه اصالت تحصيلي سروکار دارد. مفروض  اين پارادايم، آن است که واقعيت، چيزي است که فرد مي‌تواند به وسيل  حواس خود، آن را تجربه کند. اين پارادايم بر پاي  اين اصل استوار است که متغيرهاي تشکيل دهند  يک فرايند پيچيده را مي‌توان به طور جداگانه از يکديگر بررسي کرد؛ براي مثال، تأثير رفتار معلم بر يادگيري دانش آموزان را مي‌توان بدون مطالع  ساير متغيرهايي که بر يادگيري دانش آموزان اثر مي‌کنند، بررسي کرد. برخي ويژگي‌هاي اساسي پارادايم خردگرايانه عبارتند از: تلخيصي بودن،تکرار پذير بودن و ابطال پذيري.

پارادايم طبيعت‌گرايانه بر اين مفروضه استوار است که واقعيت، چيزي نيست که هم  افراد، به طور يکسان آن را مشاهده کنند و تجرب  مشابهي از آن به دست آورند. علاوه بر اين، تقسيم يک پديد  پيچيده به اجزا و مطالع  هر يک از اجزا، الزاماً ما را به شناخت کامل از آن پديده نمي‌رساند و نيز واقعيت مورد مشاهده و مشاهده‌گر، بر يکديگر تأثير مي‌گذارند و همچنين ارزش‌هاي پژوهش‌گر به نحوي، فرايند پژوهش را تحت تأثير قرار مي‌دهد. بنابراين، در پارادايم طبيعت‌گرايانه مفروض  اصلي مورد تأکيد، آن است که واقعيت مورد مشاهده، به تفسير افراد و ذهنيت آنان بستگي دارد.

در حوز  علوم رفتاري، کاربرد دو پارادايم ياد شده، منجر به دو دسته از روش‌هاي تحقيق شده است كه عبارتند از:

الف) روش‌هاي کمّي که در آنها از داده‌هاي کمي استفاده مي‌شود.

ب) روش‌هاي کيفي که در آنها داده‌هاي کيفي به کار مي‌رود.

اين روش‌ها مکمل يکديگر بوده، براي شناخت پديده‌ها، مي‌توان آنها را با هم مورد استفاده قرار داد. از ديگر تقسيم‌بندي‌هايي که براي روش‌هاي تحقيق - به وسيل  برخي از نويسندگان - به کار برده مي‌شوند تقسيم‌بندي‌هاي ذيل مي‌باشند (cronbach&suppes,1991).

- گذشته‌نگر و آينده‌نگر.

- نتيجه‌گرا و تصميم‌گرا.

به طور کلي، چنانچه داده‌هاي گردآوري شده در رابطه با رويدادهايي باشند که در گذشته رخ داده، طرح تحقيق را مي‌توان گذشته‌نگر تلقي کرد و در صورتي که داده‌هاي مورد نياز پژوهش‌گر، دربار  رويدادهايي باشند كه پژوهش‌گر بايد رخداد آنها را طي دستکاري‌هايي نسبت به يک متغير به وجود آورد و يا به طور کلي، متغير مورد مطالعه چنان باشد که مشاهد  آن در آيند  ميسر باشد، در اين صورت، طرح پژوهشي، آينده‌نگر تلقي مي‌شود.

 

تحقيقات نتيجه‌گرا و تصميم‌گرا

در برخي از نوشته‌هاي مربوط به پژوهش‌هاي علوم رفتاري، تحقيقات، به نتيجه‌گرا و تصميم‌گرا تقسيم‌بندي مي‌شوند. در اين تقسيم‌بندي، منظور از تحقيقات نتيجه‌گرا، تحقيقاتي هستند که هدف پژوهش‌گر صرفاً يافتن پاسخ به مسئله‌اي است که هيچ گونه کاربردي بلافاصله بر آن مترتب نمي‌باشد؛ در حالي که در تحقيق تصميم‌گرا هدف پژوهش‌گر، يافتن پاسخ مسئله‌اي است که نتيج  آن، بلافاصله مي‌تواند در تصميم‌گيري، مورد استفاده قرار گيرد.

 

طبقه‌بندي تحقيق

 1. بر مبناي هدف گرا (Research by purpose)

الف. تحقيقات بنيادي (پايه) (Basic res)

ب. تحقيقات کاربردي (Applied res)

ج. تحقيقات ارزيابي (Evaluation res)

د. تحقيق و توسعه (R & D)

و. تحقيق عملي (کاري) (Actoin res)

 

2. طبقه بندي تحقيق بر حسب روش (Rsearch by method)

الف. تحقيق تاريخي (Historical res)

ب. تحقيق توصيفي (Descriptive res)

ج. تحقيق پيمايشي (زمينه يابي) (Survey res)

د. تحقيق تحليل محتوا (Content analysis res)

 

3. انواع روش‌هاي تحليل محتوا (Content analysis)

الف. مطالعه ميداني (Field research)

ب. مورد کاوي (Case study)

ج. تحقيق همبستگي (Correlational research)

د. آزمايش ميداني

ن. تحقيقات علي - آزمايشي

و. تحقيق علي - تطبيقي

جمع بندي

به طور کلي منظور از روش تحقيق و پژوهش، ارائة مهارت‌ها و تجربه‌هايي است كه دست‌يابي به هدف را آسان‌تر و عملي‌تر مي‌سازد و با صرف وقت كمتر، نتايج بيشتري به دست مي‌آيد. اين نكته، در كلّية روش‌ها مطرح است. يعني هر كاري بر مبناي «روش»هاي برگرفته از تجربه‌ها و موفقيت‌ها انجام پذيرد، تضمين بيشتري براي بهره دهي آن خواهد بود و افرادِ «‌داراي روش» موفق‌ترند و مبتدياني كه با روش افراد موفق آشنا مي‌شوند، زودتر به نتيجه مي‌رسند.

https://article.tebyan.net

دسته بندی روش های تحقیق
نویسنده: آرش حبیبی
روشهای پژوهش در علوم رفتاری را معمولا با توجه به دو ملاک هدف و ماهیت تقسیم بندی می‌کنند.

• دسته بندی روش های تحقیق بر اساس هدف
براساس هدف پژوهش ها به پژوهش های بنیادی و کاربردی تقسیم می شوند. البته زهره سرمد معتقد است پژوهش ها براساس هدف به سه دسته تقسیم می شوند: تحقیق بنیادی، تحقیق کاربردی و تحقیق و توسعه. با عنایت به توضیحات زیر می توان گفت تحقیق و توسعه خود یک نوع تحقیق کاربردی است.

- تحقیق بنیادی: پژوهشی است که به کشف ماهیت اشیاء پدیده‌ها و روابط بین متغیرها، اصول، قوانین و ساخت یا آزمایش تئوری‌ها و نظریه‌ها می‌پردازد و به توسعه مرزهای دانش رشته علمی کمک می‌نماید. هدف اساسی این نوع پژوهش تبیین روابط بین پدیده ها، آزمون نظریه ها و افزودن به دانش موجود در یک زمینه خاص است. برای مثال “بررسی رابطه اعتماد و تعهد در روابط صنعتی” یک نمونه تحقیق بنیادی است. سطح گفتمان کلی و انتزاعی در حوزه یک علم است. تحقیق بنیادی می تواند نظری یا تجربی باشد. تحقیق بنیادی نظری از روش‌های استدلال عقلانی و قیاسی استفاده می‌کند و بر پایه مطالعات کتابخانه‌ای انجام می‌شود. تحقیق بنیادی تجربی از روش‌های استدلال استقرائی استفاده می‌کند و بر پایه روشهای میدانی انجام می‌شود.

- تحقیق کاربردی: پژوهشی است که با استفاده از نتایج تحقیقات بنیادی به منظور بهبود و به کمال رساندن رفتارها، روش‌ها، ابزارها، وسایل، تولیدات، ساختارها و الگوهای مورد استفاده جوامع انسانی انجام می‌شود. هدف تحقیق کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. در اینجا نیز سطح گفتمان انتزاعی و کلی اما در یک زمینه خاص است. برای مثال “بررسی میزان اعتماد مشتریان به سازمان فرضی” یک نوع تحقیق کاربردی است.

• دسته بندی روش های تحقیق بر اساس نحوه گردآوری داده ها
سرمد معتقد است پژوهش ها براساس نحوه گردآوری داده ها به دو دسته تقسیم می شوند: تحقیق توصیفی و تحقیق آزمایشی

- تحقیق توصیفی یا غیر آزمایشی شامل 5 دسته است: پیمایشی، همبستگی، پس رویدادی، اقدام پژوهی، بررسی موردی

- تحقیق آزمایشی به دو دسته تقسیم می شود: تحقیق تمام آزمایشی و تحقیق نیمه آزمایشی

1- تحقیق توصیفی یا غیر آزمایشی
تحقیق توصیفی یا غیر آزمایشی شامل 5 دسته است: پیمایشی، همبستگی، پس رویدادی، اقدام پژوهی، بررسی موردی

1-1. تحقیق پیمایشی (Survey Research)

در این نوع تحقیق هدف بررسی توزیع ویژگیهای یک جامعه است و بیشتر تحقیق های مدیریت از این نوع می باشد. در پژوهش پیمایشی پارامترهای جامعه بررسی می شوند. در اینجا پژوهشگر با انتخاب نمونه ای که معرف جامعه است به بررسی متغیرهای پژوهش می پردازد. پژوهش پیمایشی به سه دسته تقسیم می شود:

1-1-1. روش مقطعی (Cross Sectional): گرد آوری داده ها درباره یک یا چند صفت در یک مقطع زمانی خاص. برای مثال بررسی میزان علاقه دانشجویان سال اول دبیرستان به ادامه تحصیل در یک رشته خاص

1-1-2. روش طولی (Longitudinal): در بررسی پیمایش طولی، داده ها در طول زمان گردآوری شده تا رابطه بین متغیرها در طول زمان سنجیده شود. برای مثال «سیر تحول ثبت نام دانشجویان دختر در دوره های تحصیلات تکمیلی» یا «بررسی تحول مهارت های زبان فارسی پایه اول تا پنجم ابتدائی». تحقیقات تحولی که به بررسی روندها و تحول پدیده ها در طول زمان می پردازند از این دسته هستند.

1-1-3. روش دلفی (Delphi Technique): جهت بررسی دیدگاه های یک جمع صاحب نظر در مورد یک موضوع ویژه می توان از این تکنیک استفاده کرد. مانند «بررسی دیدگاه اساتید دانشگاه در باره یک طرح جدید آموزشی»
1-2. تحقیق همبستگی (Correlational Research)

در این نوع تحقیقات رابطه میان متغیرها بر اساس هدف پژوهش تحلیل می گردد. در تحقیقات همبستگی اگر هدف پیش بینی متغیرهای وابسته بر اساس متغیرهای مستقل باشد به متغیر وابسته متغیر ملاک و به متغیر مستقل متغیر پیش بین گویند. همچنین وجه تمایز تحقیق همبستگی با تحقیق آزمایشی در این است که در اینجا متغیرهای مستقل دستکاری نمی شوند. براساس هدف به سه دسته تقسیم می شود:

1-1-1. همبستگی دو متغیری: هدف بررسی رابطه همزمانی متغیرها است به عبارت دیگر میزان هماهنگی تغییرات دو متغیر است. در بیشتر تحقیقات همبستگی دو متغیری از مقیاس فاصله ای با پیش فرض توزیع نرمال و محاسبه ضریب همبستگی پیرسون استفاده می شود. مثال: رابطه اسناد ثبات و مرکز علیت با موفقیت در عملکرد

1-1-2. تحلیل رگرسیون: در تحلیل رگرسیون هدف پیش بینی یک یا چند متغیر ملاک براساس یک یا چند متغیر پیش بین است. اگر هدف بررسی یک متغیر ملاک از یک متغیر پیش بین باشد از رگرسیون ساده استفاده می شود. اگر بررسی یک متغیر ملاک براساس چند متغیر پیش بین باشد از رگرسیون چندگانه (Multiple) استفاده می شود. اگر همزمان چند متغیر ملاک براساس چند متغیر پیش بین بررسی شود از رگرسیون چند متغیری (Multivariate) استفاده می شود.

1-1-3. تحلیل کوواریانس: در برخی بررسی ها هدف بررسی مجموعه ای از همبستگی های دو متغیر متغیرها در جدولی به نام ماتریس همبستگی یا کوواریانس است که با پیشرفت در زمینه نرم افزارهای آماری میسر شده است. تحلیل عاملی و حل معادلات ساختاری از این دسته هستند.
1-3. تحقیق پس رویدادی (Ex-Post Facto)

به تحقیق پس‌رویدادی تحقیق علی-مقایسه‌ای نیز گویند. تحقیق پس‌رویدادی به تحقیقی گفته می شود که پژوهشگر علت احتمالی متغیر وابسته را مورد بررسی قرار می دهد. چون متغیر مستقل و و ابسته در گذشته رخ داده اند لذا این نوع تحقیق غیر آزمایشی را تحقیق پس رویدادی می گویند.

2- تحقیق آزمایشی

تحقیق آزمایشی به دو دسته تقسیم می شود: تحقیق تمام آزمایشی و تحقیق نیمه آزمایشی

در بیشتر پژوهش های علوم انسانی نظر به اینکه هدف اصلی از انجام پژوهش بررسی یک موضوع به روش میدانی است می توان گفت پژوهش مذکور از نظر هدف در حیطه پژوهش های کاربردی می باشد. از سوی دیگر با توجه به اینکه در این پژوهش از روش های مطالعه کتابخانه ای و نیز روش های میدانی نظیر پرسشنامه استفاده شده است، می توان بیان کرد که پژوهش حاضر بر اساس ماهیت و روش گردآوری داده ها، یک پژوهش توصیفی-پیمایشی است.

 

نان_پنچیک_با_کرم_زعفرانی

مواد لازم برای خمیر:

آب ولرم ( یا شیر ولرم ) 125 میلی لیتر
خمیر مایه خشک 1 قاشق غذاخوری سر خالی
شکر 1 قاشق چایخوری
روغن 50 گرم
شکر 50 گرم
تخم مرغ 2 عدد
آرد 400 گرم ( تقریبی است )
نمک 1/4 قاشق چایخوری

مواد لازم برای تهیه کرم:

شیر سرد 1 لیوان
آرد 2 قاشق غذاخوری
شکر 100 گرم
تخم مرغ 1 عدد
وانیل 1/4 قاشق چایخوری
کره 20 گرم
زعفران غلیظ 1 قاشق غذاخوری

طرز تهیه :

ابتدا در ظرفی مناسب آب ولرم و پودر خمیر مایه و یک قاشق چایخوری شکر بریزید و درب ظرف را بسته و بگذارید در یک جای گرم تا به مدت 10 دقیقه بماند.
در یک ظرف دیگر روغن مایع را با شکر و تخم مرغ خوب مخلوط کنید و سپس مایه خمیر آماده شده را هم اضافه کنید و آرد و نمک را مخلوط کنید و خوب با دست ورز دهید به مدت 10 دقیقه تا خمیر لطیفی به دست آید . حالا کمی آرد درون کاسه بریزید و خمیر را روی آن قرار داده و روی خمیر را هم کمی آرد بپاشید و یه دستمال تمیز روی خمیر بیندازید و بگذارید تا خمیر به مدت 1 تا 2 ساعت استراحت کند تا حجم آن 2 برابر شود.

بعد از سپری شده زمان مذکور خمیر را کمی دیگر ورز داده و از خمیر گلوله هایی به اندازه نارنگی برداشته و گرد کنید و با فاصله درون سینی فر که چرب شده بچینید .باز هم به مدت 15 دقیقه بگذارید تا خمیر درون سینی حجمش زیاد شود .
حالا فر را روی 180 درجه سانتی گراد روشن کنید تا گرم بشه .
خمیر ها را به مدت 25 دقیقه توی فر بگذارید تا بپزد و در این فاصله کرم داخل پنچیک را آماده کنید.

برای تهیه کرم ابتدا شیر سرد را با آرد و شکر خوب مخلوط کنید و بعد بگذارید روی حرارت ملایم و مدام هم بزنید تا غلیظ شود وقتی کمی غلیظ شد یک عدد تخم مرغ را خوب هم بزنید و کم کم به مواد روی حرارت اضافه کنید و همچنان به هم زدن مواد روی گاز ادامه دهید تا تخم مرغ نبرد ، حالا زعفران را اضافه کرده و مدام هم بزنید تا کرم غلیظی بدست بیاد بعد کرم را از روی حرارت بردارید و کره و وانیل را به آن اضافه کنید .
وقتی پنچیک ها آماده شدند . نانها را از وسط برش داده و درون آنرا با کرم پر کنید و روی پنچیک را با پودر قند تزئین کنید. 

#کوفته_تبریزی

مواد لازم کوفته تبریزی

گوشت چرخ کرده1 کیلوگرم/پیاز1 عدد/برنج1 لیوان/لپه1 لیوان/تخم مرغ2 عدد/رب گوجه فرنگی3 قاشق غذاخوری/سبزی کوفته5 قاشق غذاخوری/آرد نخودچی2 قاشق غذاخوری/پیاز داغ3 قاشق غذاخوری/زعفران1 قاشق غذاخوری/مغز گردوبه میزان لازم/زرشک به میزان لازم/آلو به میزان لازم/تخم مرغ آبپز به میزان لازم/تره و مرزه به میزان لازم /فلفل سیاه به میزان لازم/ دارچین به میزان لازم /نمک به میزان لازم

دستور پخت و طرز تهیه

ابتدا باید سس کوفته تبریزی را آماده کنیم ، برای این منظور در یک قابلمه 4 لیوان آب می ریزیم و روی حرارت قرار می دهیم. حالا به ترتیب 2 قاشق غذاخوری پیاز داغ ، 3 قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی ، مرزه ، تره ، دارچین ، فلفل سیاه و نمک به قابلمه اضافه می کنیم.
حرارت زیر قابلمه را زیاد می کنیم تا آب به جوش بیاید. پس از اینکه آب داخل قابلمه جوش آمد حرارت را کم می کنیم تا سس به آرامی آماده شود. بهتر است لپه را برای اینکه راحت تر پخته شود و نفخش برطرف شود از شب قبل در آب بخیسانیم.
لپه را با مقداری آب در یک قابلمه کوچک می ریزیم و روی حرارت قرار می دهیم تا بپزد سپس با آب سرد آبکشی می کنیم. برنج را هم به همین صورت می پزیم و آبکش می کنیم. در این مرحله نیمی از گوشت چرخ کرده را با لپه و برنج مخلوط می کنیم.
1 عدد پیاز هم روی مواد رنده می کنیم و مواد را دوبار چرخ می کنیم. در مرحله بعد نصف دیگر گوشت را به همراه 2 عدد تخم مرغ ، آرد نخودچی ، دارچین ، فلفل سیاه و نمک به ( گوشت ، لپه و برنج چرخ شده ) اضافه می کنیم.
حالا سبزی کوفته را به صورت ساطوری خرد می کنیم و به دیگر مواد اضافه می کنیم. مواد را باید خوب ورز دهیم ( مانند مایه کباب کوبیده ) تا کاملا مخلوط و یکدست شوند. برای گرد کردن کوفته ها به یک کاسه کوچک و یک پارچه توری نیاز داریم.
به این صورت که پارچه را داخل کاسه پهن می کنیم. مقداری از مایه کوفته را بر می داریم و بعد از کمی ورز دادن داخل کاسه روی پارچه می ریزیم. داخلش یک عدد تخم مرغ آبپز قرار می دهیم. سپس کمی پیاز داغ ، آلو ، مغز گردو و زرشک روی تخم مرغ می ریزیم.
حالا مجددا مقداری دیگر از مایه کوفته روی مواد می ریزیم و با جمع کردن پارچه با دست به کوفته حالت می دهیم تا شبیه یک توپ کوچک شود. به همین شکل تمام کوفته ها را حالت می دهیم و کوفته ها را به آرامی درون سسی که در مرحله اول درست کردیم می چینیم.

نکته مهم
در این مرحله این است که سس در زمانی که کوفته ها را می چینیم نباید بجوشد. پس از اینکه کوفته ها را داخل سس چیدیم اجازه می دهیم کوفته ها کمی خودشان را بگیرند سپس می چرخانیم تا تمام نقاط کوفته ها آغشته به سس شود.